มาแอบตรวจความฉลาดทางอารมณ์ของเจ้านายกันเถอะ
ปิยะชัย จันทรวงศ์ไพศาล
บ่อยครั้งที่เรามักจะพบกับเจ้านายอารมณ์บูดมาจากไหนไม่ทราบ แล้วกระแทกอารมณ์ใส่เราคนที่ไม่รู้อิโหน่อิเหน่ด้วย จนเราอดจะโกรธแถมด่าเจ้านายในใจไม่ได้ แต่สักพักเจ้านายอารมณ์ก็ดีขึ้น ความรู้สึกโกรธที่มีก็ลดดีกรีความรุนแรงตามไปด้วย ถามว่ามีสักกี่ครั้งที่เราต้องเจอเจ้านายอารมณ์ร้อนแบบนี้ แต่ทำไมคนที่เป็นเจ้านายเหล่านี้จึงมักจะเป็นคนเก่ง (ไม่แน่ใจเหมือนกัน) แต่ที่แน่ๆคือมีความก้าวหน้าในหน้าที่การงาน ?
คำตอบง่ายๆ คือ นอกจากเจ้านายจะมีความสามารถ (Competency) และมีผลงาน (Performance) ที่เหมาะสมกับตำแหน่งหน้าที่การงานนั้นแล้ว ยังมีคุณวุฒิหรือประสบการณ์มาพอสมควร แต่ประการสำคัญประการหนึ่งที่เรามักจะมองข้ามไป คือ การปรับใช้ความฉลาดทางอารมณ์ ณ สถานการณ์ที่เหมาะสม พูดง่ายๆ คือ แม้ว่าจะควบคุมอารมณ์ตนเองไม่ได้ แต่จะไม่แสดงออกต่อหน้าผู้ใหญ่ แต่เลือกจะปลดปล่อยออกต่อผู้อยู่ใต้บังคับบัญชามากกว่า หากจะถามต่อไปว่าแล้วดีหรือไม่ที่ทำเช่นนี้ คำตอบสั้นๆ คือ “ไม่ดีครับ” อย่าเอาแบบอย่างเลยครับ
Daniel Goleman บอกว่ากรอบการทำงานของความฉลาดทางอารมณ์ (EI-Emotional Intelligence) ซึ่งแบ่งออกเป็น 4 ส่วน คือ
1. การรับรู้ตนเอง (Self-Awareness)
2. การจัดการอารมณ์ตนเอง (Self-Management)
3. การรับรู้ทางสังคม (Social-Awareness)
4. การจัดการสัมพันธภาพ (Relationship Management)
ถ้ามองกันให้แคบเข้ามา จะแบ่งเป็น 2 กลุ่มใหญ่ คือ EI ในการจัดการอารมณ์ความรู้สึกของตนเอง กับ EI ในการจัดการกับอารมณ์ความรู้สึกของคนในสังคมรอบข้าง
ถ้าเป็นเช่นนั้น เราลองมาเช็ค EI ของเจ้านายบ้างดีกว่า (หรือจะเช็ค EI ของตัวเราเองก็ได้นะครับ ไม่ผิดกติกาแต่อย่างใด) คำถามต่างๆเป็นคำถามที่ผู้เขียนลองพัฒนาขึ้นมาเองอย่างคร่าวๆแต่อ้างอิงแนวคิดของ Goleman เป็นหลักครับ เพียงท่านตอบ “ใช่” จะได้ 1 คะแนน ตอบ “ไม่ใช่” จะไม่ได้คะแนนครับ
1. เจ้านายรู้สึกตัวตลอดว่ากำลังโกรธอยู่
2. เจ้านายรู้ดีว่ากำลังใช้อารมณ์ความรู้สึกกับใคร
3. เจ้านายรู้จักที่ยุติการใช้อารมณ์ด้วยตนเอง สังเกตง่ายๆจากการที่เดินปลีกไปสงบสติคนเดียว
4. เจ้านายแคร์ความรู้สึกของลูกน้องเวลาโมโหอยู่บ้าง
5. บางครั้งเครียดๆ เจ้านายมักจะปลีกตัวไม่อยากให้ใครรบกวน
6. บางครั้งเมื่อเราเครียด เจ้านายจะพูดปลอบใจเราด้วย
7. เจ้านายเรามีความมุ่งมั่นในการงานเสมอ
8. เจ้านายมักจะพยายามแนะนำเราให้มีความมุ่งมั่นในการงานด้วย
9. พอหายโกรธ เจ้านายอาจจะมาขอโทษเราที่ใส่อารมณ์รุนแรงไปหน่อย
10. แต่บางครั้ง เจ้านายจะห้ามไม่ให้เราไปโกรธเพื่อนร่วมงานพร้อมแสดงเหตุผลที่น่ารับฟัง
11. เวลาอารมณ์ดีๆ เจ้านายเลือกที่จะนั่งทำงานสบายๆ ด้วยท่าทีท่ผ่อนคลาย
12. ไม่รู้เป็นไง พอเจ้านายอารมณ์ดีๆ มักจะพาเราและเพื่อนๆไปทานอาหารกลางวันด้วยกัน
13. เคยเห็นเจ้านายเราโดนผู้ใหญ่ตำหนิ แต่ไม่แสดงอารมณ์ฉุนเฉียวออกมาเลย
14. เจ้านายมักจะให้คำชมเมื่อเราทำดี และแนะนำเมื่อทำพลาด
15. เจ้านายมีวิธีการปรับการทำงานได้ดีตามสภาพการณ์ต่างๆที่เปลี่ยนไป
16. เจ้านายมักจะให้คำแนะนำเราให้ปรับเปลี่ยนการทำงานโดยให้มีทัศนคติเชิงบวกต่องาน
17. เราเคยเห็นเจ้านายแสดงอารมณ์เกรี้ยวกราดแค่ครั้งเดียว จากนั้น เจ้านายคงรู้สึกตัวไม่เคยทำอีกเลย
18. เวลาเราโมโห เจ้านายจะรอให้เราอารมณ์เย็นลงแล้วเรียกไปพูดคุยกัน
19. เจ้านายเรามีอารมณ์ขันและสนุกสนานกับการงานเสมอ
20. เจ้านายมักจะปลีกเวลาไปร่วมงานต่างๆของลูกน้องเสมอ ไม่ว่าจะเป็นงานแต่ง งานบวช ฯลฯ
ครับ ลองเช็คคะแนนดูครับ โดยแบ่งเป็นหัวข้อที่เป็นเลขคี่ คือ ข้อที่ 1, 3 , 5 จนถึงข้อที่ 19 ว่าผลรวมได้กี่คะแนน แล้วรวมคะแนนเฉพาะข้อที่เป็นเลขคู่ คือ ข้อ 2, 4,6 จนถึงข้อที่ 20 ว่ามีคะแนนรวมกี่คะแนน
ถ้าส่วนที่เป็นคะแนนจากหัวข้อที่เป็นเลขคี่ ต่ำกว่า 5 คะแนน แสดงว่าเจ้านายของคุณอาจจะบริหารจัดการอารมณ์ความรู้สึกของตนไม่ดีนัก ทางที่ดี เลือกจะอยู่ห่างๆจะปลอดภัยกว่า ถ้าคะแนนเลขคี่สูงกว่า 5 คะแนน เจ้านายคนนี้ รู้จักควบคุมอารมณ์ตนเอง อาจจะมีอนาคตไกล ถ้ามีฝีมือพอตัวนะครับ ให้เรียนรู้วิธีการทำงานจากเจ้านายดีๆครับ
ถ้าส่วนที่เป็นคะแนนจากหัวข้อที่เป็นเลขคู่ ต่ำกว่า 5 คะแนน แสดงว่าเจ้านายของคุณไม่ค่อยแคร์ใครมากนัก ทายได้เลยว่าเจ้านายคนนี้มีพรรคพวกน้อย ลูกน้องไม่ค่อยอยากเข้าใกล้สักเท่าไร ถ้าคะแนนเลขคู่สูงกว่า 5 คะแนน เจ้านายคนนี้จะรักพวกพ้อง ทายได้เลยว่า เจ้านายคนนี้ ลูกน้องจะรักมากกว่าเกลียด
ถ้าคะแนนทั้งสองส่วนคือทั้งจากเลขคี่และเลขคู่เท่ากับหรือเกิน 5 คะแนน ให้เปรียบเทียบดังนี้ครับ
ถ้าส่วนที่เป็นคะแนนจากหัวข้อที่เป็นเลขคี่ สูงกว่าเลขคู่ แสดงว่า เจ้านายคนนี้มุ่งมั่นในการทำงาน ชอบคนขยันขันแข็ง เราต้องปรับตัวตามด้วยครับ อย่าขี้เกียจให้เห็น ถ้าเป็นลูกน้องให้ขยันเข้าไว้ จะได้ดี
ถ้าส่วนที่เป็นคะแนนจากหัวข้อที่เป็นเลขคี่ ต่ำกว่าเลขคู่ แสดงว่า เจ้านายคนนี้จะทำงานแบบสบายๆ เอาใจใส่ลูกน้องดี ถ้าเป็นลูกน้องให้หมั่นเสนอหน้าทำงานบ่อยๆ เจ้านายไปตีกอลฟ์ก็ไปกับเขาด้วย จะได้ดี
ถ้าส่วนที่เป็นคะแนนจากหัวข้อที่เป็นเลขคี่ เท่ากับเลขคู่ แสดงว่า เจ้านายจัดความสมดุลของอารมณ์ความรู้สึกตนเองกับสังคมรอบข้างได้ดี เจ้านายประเภทนี้หายาก ลูกน้องจะเคารพนับถือและรักใคร่ ถ้าเป็นลูกน้อง ไม่ต้องเสนอหน้า แต่ให้ขยันทำงานด้วยใจ มีปัญหาให้รีบเข้าไปปรึกษาหารือได้เลยครับ จะได้ดี
เป็นแบบทดสอบง่ายสบายๆ แม่นหรือไม่แม่นอย่างไร แจ้งข่าวให้ผู้เขียนทราบบ้างก็ดีครับ
*****End of Papers*****